Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach wystosowała apel o niewchodzeniu do jaskiń w okresie od 1 listopada do 15 kwietnia.
W okresie zimowym z uwagi na brak pożywienia, część zwierząt zapada w sen zimowy, czyli tzw. hibernację. Wyjątkową grupą są nietoperze, które gromadzą zasoby w postaci tłuszczu i w naszej strefie klimatycznej prawie pół roku „przesypiają”. W zależności od gatunku trwa to od października do końca marca, jednak nie jest to dla nich okres łatwy. Co niezmiernie ciekawe, podczas okresu godowego tzw. rojenia, dochodzi do zaplemnienia samic, natomiast dopiero wiosną rozpoczyna się proces zapłodnienia i rozwoju zarodków. Ten niesamowity mechanizm „opóźniający” zapłodnienie wykształcił się w drodze ewolucji i jest on u naszych nietoperzy nierozerwalnie związany z hibernacją. Dlatego więc każde jej zakłócanie jest ingerencją w przyszłe pokolenia tych pożytecznych latających ssaków.
Zimowy sen możliwy jest dzięki pasywnemu obniżeniu temperatury ciała, co skutkuje znacznym spowolnieniem funkcji życiowych. Ta strategia wpływa też na ich długowieczność. Nietoperze wybudzają się w trakcie snu w sposób naturalny co pewien czas, który jest charakterystyczny dla danego gatunku. Wybudzanie związane jest ze zwykłymi procesami fizjologicznymi, jednak każde przebudzenie odbywa się kosztem zgromadzonej na okres zimowy i niezbędnej do przetrwania energii. Natura rozplanowała te pobudki w bardzo precyzyjny sposób i każde nadmiarowe wybudzenie, znacznie obniża szanse przeżycia do następnego sezonu. Te osobniki często nie giną bezpośrednio w zimowiskach, ale nie docierają do kolonii rozrodczych lub giną na początku sezonu.
Pamiętajmy, że niezauważalna dla nas zmiana, bardzo mocno wpływa na zimujące ssaki, i nie są to tylko nietoperze, ponieważ w jaskiniach mamy do czynienia z szeregiem innych gatunków zwierząt. Nietoperze, wybudzając się ze snu, wydają dźwięki, co może powodować efekt kaskadowy, który wybudza z hibernacji inne osobniki. Dlatego apelujemy do środowisk związanych z turystyką jaskiniową oraz osób indywidualnych, o niewchodzenie do jaskiń w okresie od 1 listopada do 15 kwietnia. Pamiętajmy też, że w przypadku jaskiń znajdujących się w rezerwatach przyrody obowiązuje całoroczny zakaz wejścia do tych obiektów, wyjątek stanowi Jaskinia Głęboka w rezerwacie przyrody Góra Zborów, która jest udostępniona na zasadach szczególnych. Wejście do jaskiń w okresie hibernacji nietoperzy wiąże się z naruszeniem przepisów ustawy o ochronie przyrody (płoszenie i niepokojenie gatunków objętych ochrona ścisłą) i może być objęte sankcjami karnymi w postaci aresztu lub grzywny. /RDOŚ w Katowicach/